Медведев Хавфсизлик кенгашидаги ўзининг чиқишида РФ халқ хўжалиги академиясининг маърузасига таянди. Академия олимларининг маълумотига кўра, Россияда бўлган хорижлик меҳнат муҳожирларининг 40 фоизга яқини коронавирус пандемияси пайтида иш жойини йўқотиб, мураккаб иқтисодий вазиятда қолган. Бундай ҳолат, Медведевнинг хавотирига кўра, Россияда муҳожирлар томонидан жиноят содир этилишининг ошишига хизмат қилиши мумкин.
Шу муносабат билан собиқ бош вазир мамлакатга меҳнат муҳожирлари кириш тартибини «араб мамлакатлари» андозасига кўра ўзгартиришни таклиф этди. Масалан, мамлакатга хорижлик қўйилиши мумкин, агар у Россияда олдиндан меҳнат шартномаси имзоласа, иш берувчи эса буни расман тасдиқласа.
"Мана араб дунёсида тегишли қарор бор, иш берувчига ўзи ишга ёллаган хорижлик фуқаронинг ҳаракати учун тўлиқ жавобгарлик юкланади. Бу кескин чора, аммо шунга қарамай, уни муҳокама этиш мақсадга мувофиқ", – деди Хавфсизлик кенгаши раисининг ўринбосари.
Россияда меҳнат муҳожирлари ҳуқуқларини ҳимоя қилиш билан шуғулланаётган экспертлар Медведев ғоясини қўллаб-қувватламаяпти. Уларнинг ИИВ маълумотига иқтибосан эслатишича, пандемия даврида мигрантлар орасида жиноятчилик даражаси аксинча, ўтган йилнинг шу даври билан таққослаганда, пасайган, амалдорнинг хавотирини эса асоссиз деб аташмоқда.
Экспертларнинг яна айтишича, Медведев баён этган дастур Россияда амалда бўлган, аммо ўзини оқламаган. 2017 йилда Россия ва Ўзбекистон ўртасида кадрларни «уюшган тартибда танлаб олиш» тўғрисидаги шартнома имзоланган. Ушбу дастур доирасида иш берувчи олдиндан мигрантлар билан, унинг ҳуқуқини ҳимоя қилиш учун меҳнат шартномаси имзолаши керак эди. Дастур амалда бўлган уч йил ичида факт бўйича унинг доирасида Россияга 10 мингдан кўп киши келмади, дейди ҳуқуқ фаоли Ботиржон Шерматов.
"Одамлар келади ва ишлаш ҳуқуқини қўлга киритиш учун фақат бир ой патент расмийлаштирилишини кутишади, – дейди Шерматов. – Бизнес эса бу бир ойни, бу муҳожирларни ушлаб туришни кутмайди. Кичик ва ўрта бизнес бу билан шуғулланмайди, уларда бундай имконият йўқ".
Россия муҳожирлари Федерацияси Президенти Вадим Коженов ўзининг тажрибасидан келиб чиқиб, Медведев ташаббусидан аксинча, виждонсиз иш берувчилар ва бир кунлик фирмалар фойдаланиб қолиши мумкинлигини айтади. Муҳожирларни улар фақат қоғозда расмийлаштиришади – амалда киши ишсиз қолаверади, бу унга фақат муаммо келтиради. Ишга жойлашиш масаласини бу чора еча олмайди, дейди Коженов.
"Шундай қилиш керакки, иш берувчилар муҳожирларни назорат қилсин, дейилди, – деб айтади у. – Аммо Россияда катта муаммони айнан иш берувчилар туғдиради. Муҳжирларнинг иш ҳақини тўламаслик, одамларни шунчаки кўчага улоқтириш ана шундай ҳолатлардан: улар ишлашади, иш берувчилар ҳайдашади".
"Биз албатта, ўшанда меҳнат инспекциясига, прокуратура органларига ёзамиз, – дейди Коженов. – Бироқ кам ҳолллардагина жавоб келади, шунда ҳам фалончи манзилдаги фалон ташкилот топилмади маъносидаги жавоблар!"