Ссылки доступа

Нур-Султонда икки фаол маъмурий ҳибсга олинди


28 октябрда пойтахт фуқаролик фаоли Асқар Қайирбек 15 кунлик маъмурий қамоққа, кўп болали онаси Феруза Ордабекова эса 10 суткага озодликдан маҳрум этилди. Улар «ноқонуний митингга чақиришда» айбланмоқда.

27 октябрь, чоршанба куни полиция Асқар Қайирбекнинг уйида тинтув ўтказди ва уни милиция бўлимига олиб борди. Нур-Султон шаҳар суди вакилининг сўзларига кўра, Қайирбек «тинч йиғилишлар ўтказиш тартибини бузганликда» айбланмоқда, пойтахтнинг ихтисослаштирилган туманлараро маъмурий суди уни 15 кунлик қамоққа ҳукм қилди (Маъмурий Кодекснинг 488-моддаси 7-қисми — Таҳрир).

43 ёшли Асқар Қайирбек бир неча бор Қозоғистон ҳукуматининг сиёсий қарорларига норозилик билдирган ва сиёсий маҳбусларнинг озод қилинишини талаб қилган. Бунинг учун фаол бир неча бор ҳибсга олинган. Январь ойида у «полиция буйруғига бўйсунмаслик» айби билан беш кунга ҳибсга олинган. Август ойида полиция унга қарши куч ишлатган ва унинг кўчада ҳибсга олингани хабар қилинган.

Худди шу 488-моддага биноан, улар фаол ва кўп болали онаси Феруза Ордабекага қарши айбловларни илгари суришди, 27 октябрь куни кечқурун у ҳибсга олинди. Нур-Султон шаҳрининг ихтисослаштирилган туманлараро маъмурий суди уни WҳатсАпп мессенжери орқали «рухсатсиз митингга чақириш» айблови билан 10 кунлик маъмурий қамоққа ҳукм қилди.

Кўп болали онаси Феруза Ордабекова 23 сентябрь куни аллақачон беш кунлик маъмурий қамоққа олинган. Кейин суд уни «майда безорилик» да айбдор деб топди (Маъмурий Кодекснинг 434-моддаси — Таҳр.)

Ҳуқуқ ҳимоячилари Бақитжон Торегожина ва Галим Агелеуов 31 октябрь куни Олмаотада мамлакатдаги сиёсий таъқибларни тўхтатиш учун митинг ўтказишни режалаштирмоқдалар. Улар шаҳар ҳокимлигига дастлабки хабарнома юборишди ва митинг ўтказиш учун «рухсат» олишди. Бироқ, кейинчалик Олмаотанинг бош санитария шифокори Жандарбек Бекшиннинг айтишича, расмийлар коронавирус пандемияси сабабли «ўзгарувчан» эпидемиологик вазият туфайли «оммавий митингларни тақиқлаш» эҳтимолини кўриб чиқмоқдалар.

Қозоғистоннинг бошқа шаҳарларидаги фаоллар ҳам Олмаотадаги фаоллар билан бирдамлик митингларини ўтказишга ҳаракат қилишди. Ақтўбе, Чимкент ва Уралск шаҳар ҳокимиятлари митингга рухсат бермаган, жумладан, «эпидемиологик вазият» га ишора қилган. Бир нечта шаҳарларда фаоллар бир неча маротаба митинг ўтказиш ниятлари тўғрисида хабарномалар юборишган, аммо рад жавобини олган.

31 октябрда бўлиб ўтиши мумкин бўлган митинг куни яқинлашганда, оппозиция фаоллари тобора кўпроқ полицияга чақирилмоқда, уларнинг уйлари тинтув қилинмоқда, баъзилари ҳибсга олинган.

Қозоғистоннинг шу йил май ойида қабул қилинган «Тинч йиғилишлар тўғрисида» ги қонунига биноан фуқаролар тинч митинг ўтказиш нияти ҳақида расмийларга олдиндан хабар беришлари шарт. Агар Ҳокимлик акцияни маъқулламаса, у «ноқонуний» ҳисобланади ва унинг иштирокчилари маъмурий жазога тортилиши мумкин.

Жорий йилнинг 25 майида қабул қилинган қонун тинч йиғилишларни ташкил этишга ва уларда иштирок этишга кўмаклашиши керак эди. Қонун қабул қилинганда, Президент Қассим-Жомарт Токаев «унинг асосий хусусияти» «рухсат олиш зарурати» йўқлиги эканлигини таъкидлади. Қонун кўплаб халқаро инсон ҳуқуқлари ташкилотлари ва институтлари томонидан танқид қилинди. Аксинча, улар қонун тинч митингларни ўтказишни қийинлаштирди ва расмийларга бундай митинглар устидан назоратни кучайтирди, деб ҳисоблашади. Қозоғистон фуқароларининг тинч йиғилишлар ўтказиш ҳуқуқи мамлакат Конституциясида мустаҳкамланган.

XS
SM
MD
LG