Ссылки доступа

Қозоғистон президенти парламентга кириш фоизларини пасайтиришни таклиф қилди


Қозоғистон президенти Қосим-Жомарт Токаев 15 январь куни парламент палаталарининг қўшма йиғилишида партияларнинг парламентга киришидаги тўсиқни ҳозирги етти фоиздан беш фоизгача туширишга чақирди.

«Биз сиёсий партияларнинг парламентга аъзо бўлиш чегарасини етти фоиздан беш фоизгача пасайтиришимиз керак. Бундай қарорни қабул қилиш вақти келди, чунки бу қоида расмий рўйхатдан ўтган партияларни бўлажак сайловларда иштирок этишга ундайди», — деди Токаев.

Токаев, депутатлар олдида сўзлаган нутқида, шунингдек, сайловлар «сиёсий рақобатнинг кучайишига ижобий таъсир кўрсатган»ини айтди. У «ҳаммага қарши» устунини овоз беришга қайтаришга чақирди. «Барчага қарши» варианти 2011 йилда Қозоғистондаги навбатдан ташқари президентлик сайловлари олдидан бюллетенлардан ғойиб бўлди.

Парламент палаталарининг қўшма мажлиси еттинчи чақириқ парламентнинг биринчи сессиясини очади.

Қозоғистон Парламенти Мажлиси депутатлари 15 январь куни бўлиб ўтган мажлисда собиқ президент Нурсултон Назарбоев палата спикери лавозимига таклиф қилган Нурлан Нигматулин номзодига «бир овоздан» овоз беришди.

Мажлисда ва Қозоғистон Халқ ассамблеясида қатнашган уч фракция депутатлари ҳам унинг номзодини қўллаб-қувватлашларини билдирдилар.

“100 та бюллетень тарқатилди, қутилар очилганда, 100 та бюллетенлар аниқланди, яроқсизлар йўқ, 100 таси овоз берди», деди маҳаллий агентликлар сўзларини келтирган ҳисоблаш комиссияси раиси, депутат Мухтор Ерман.

Нигматулин шунингдек, мамлакатнинг собиқ президенти Нурсултон Назарбоевни доимий равишда бошқариб турадиган «Нур Отан» фракциясининг раҳбари бўлиб қолмоқда, у истеъфога чиққанига қарамай давлат аппаратида сезиларли таъсирини сақлаб қолди.

58 ёшли Нурлан Нигматулин 2012-2014 йилларда Мажлиснинг раиси бўлган, 2016 йилда у президент маъмурияти раҳбари сифатида ишлаганидан кейин яна шу лавозимга тайинланган.

10 январда бўлиб ўтган сўнгги парламент сайловларида мамлакатнинг собиқ авторитар етакчиси Нурсултон Назарбоев бошчилигидаги ҳокимиятдаги партия парламентдаги кўпчиликни сақлаб қолди ва истеъфога чиқишига қарамай, давлат аппаратига таъсир ўтказишга имкон берадиган муҳим ваколатларни сақлаб қолди. 2012 ва 2016 йиллардаги сайловларда бўлгани каби яна иккита ҳукуматни қўллаб-қувватловчи партиялар мажлисга киришди. Мамлакатда рўйхатдан ўтган олтита партиядан бештаси сайловларда иштирок этди.

10 январь куни мамлакатнинг бир қатор шаҳарларида, овоз беришга қарши норозилик билдиришга уринган сиёсий гуруҳлар тарафдорларининг оммавий ҳибсга олиниши бўлиб ўтди, бу кўплаб хабарларга кўра, ҳар хил қонунбузарликлар билан бирга бўлган. Мустақил кузатувчиларни турли баҳоналар билан сайлов участкаларига киритиш тақиқланган. Кузатувчилар бир нечта фуқаролик жамияти ташкилотлари сайловлар арафасида ва сайлов куни ҳокимият томонидан катта босим ўтказилганлиги ҳақида хабар беришди.

Қозоғистон ҳукумати сайловлар жиддий қонунбузарликларсиз ўтганини айтди.

ЕХҲТ кузатувчиларининг таъкидлашича, рақобатбардош бўлмаган муҳит ва Конституция томонидан кафолатланган асосий эркинликларнинг тизимли чекланиши сайловчиларни ҳақиқий танловдан маҳрум қилди. 1991 йилда мустақилликка эришганидан бери Қозоғистонда битта ҳам сайлов демократик тамойиллар ва халқаро стандартларга жавоб берадиган деб тан олинмаган.

XS
SM
MD
LG