Арген Бишкекдаги университетда олти ойгина ўқиди. Бир йиллик шартнома учун уч юз эллик доллар унинг учун кам эмас. Бундан ташқари, пандемия бошланганда ҳам Аргеннинг отаси пневмония билан оғир касал бўлиб қолган ва оиланинг барча аъзолари одамнинг даволанишига пул тўлаш учун зудлик билан иш излашга мажбур бўлишган.
«Мен бу олти ой ишладим, официантдан буфетчига югурдим. Жуда қийналдим» — дейди талаба. «Мен бир марта университетга оилам тўлашда қийналаётганини тушунтиришга ҳаракат қилдим. Мен чегирма олмоқчиман. Ёки ҳеч бўлмаганда давлат ёрдам берсин».
Қирғизистонда Арген сингари минглаб талабалар бор: пандемия пайтида кўплаб ёшлар яқинларини йўқотиб, пульсиз қолишди. Уларнинг барчаси ўқишни давом эттиришни исташади ва университетлардан уларни ярим йўлда кутиб олишларини сўрашди. Аммо улар ҳеч қачон таълим муассасалари раҳбариятидан ўзларига нисбатан қўлловни кўрмаганлар. Улар бирлашдилар ва ижтимоий тармоқларда гуруҳ яратдилар, улар бир неча ой ичида бутун мамлакат бўйлаб беш минг иштирокчига етди. Талабалар жуда кўп пул эвазига даҳшатли шароитларда ўқишлари кераклиги тўғрисида далилларни йиғмоқдалар ва шу асосда ўқиш тўловларини камида ярмига камайтиришни талаб қилмоқдалар.
Ва умуман олганда, уларнинг фикрига кўра, университетлар улардан олинган маблағни қандай сарфлаётганини билиш яхши бўлар эди: ахир ўқув биноларида таъмирлаш ишлари амалга оширилмайди ва масофавий ўқитиш сабабли улар ўқимайдиган бинолар иситилмайди.
«У ҳидланиб турибди. Шифтдан сув оқмоқда. Батареялар эса ишламаяпти», — дея талабалар гуруҳдаги ролларда конькида учишмоқда.
Талабалар аллақачон ўз талаблари билан Қирғизистон таълим вазири ва ҳатто бўлажак президент Садир Жапаровга мурожаат қилишга тайёр эканликларини эълон қилишди.
«Биз барча университетлардан иллюстрацион мисолларни нафақат қоғоз парчалари орқали, балки барча маблағ сарфланган ҳақиқий мисолларни олишни истаймиз», дейди Кубанйчбек исмли талаба.
Қирғизистон Таълим вазирлиги талабаларнинг талабларини тинглади, аммо давлат уларга ёрдам берадиган ҳеч нарса йўқлигини айтди: фақат университетларнинг ўзи чегирма бериши мумкин.
Аммо университетларга талабаларнинг ғояси ёқмади: ижтимоий тармоқлардаги шов-шувлардан сўнг, кўплаб жамоат аъзолари олийгоҳдан ҳайдалиш билан таҳдид қила бошладилар. Аммо талабалар орқага чекинмоқчи эмаслар — улар шикоят ёзишга, судларга мурожаат қилишга ва ўта оғир ҳолатларда — ҳатто учрашув ўтказишга тайёр эканликларини айтишади.