Парламентнинг Ҳуқуқни муҳофаза қилиш, мудофаа ва хавфсизлик қўмитаси аъзолари «Ҳарбий хизмат тўғрисида» ги қонуннинг янги таҳририга ўзгартириш киритишни таклиф қилдилар. Тузатишлар матни парламент веб-сайтида эълон қилинди.
Армияда хизмат қилишни истамаганлар учун божнинг киритилиши, тузатишлар муаллифларининг фикрига кўра, биринчи навбатда, мамлакатнинг сафарбарлик захираларини кўпайтириш учун зарурдир — хизматни сотиб олишни танлаганларнинг барчаси захирага чиқувчилар тоифасига ўтказилади. Пандемия туфайли дефицитга тушиши кутилаётган бюджетни тўлдириш ҳақида сўз айтилмаган. Тўловни тўлаш тартиби ва қонун аслида қандай ишлашини ҳали кўрсатилмаган. Бож миқдори ҳам номланмаган, парламент аъзолари уни мамлакат ҳукуматига белгилашни таклиф қилишмоқда.
«Ҳозирда мамлакат қуролли кучлари таркибидаги захирадаги аскарларнинг ёши чекланганлиги сабабли захирадаги фуқаролар сони йил сайин камайиб бормоқда. Ушбу чора-тадбирлар захирадаги ёшлар сонини кўпайтиради ва уларнинг мамлакат фуқароларининг конституциявий ҳуқуқларидан четга чиқиш муаммосини йўқ қилади».
Душанбеликлар асосан депутатнинг армияга қўшилишни истамаганлар учун бож жорий этиш тўғрисидаги таклифини қўллаб-қувватламоқда. Бугунги кунда тожикистонликлар ўзларининг ватан олдидаги қарзларини тўлашни истамайдилар. Тожикларнинг фикрига кўра, ҳозир ҳам хизматдан қочиш мумкин, аммо ноқонуний йўллар билан.
Фуқаролик эркинликлари идораси ҳуқуқ фаоли Дилрабо Самадова тўловларни жорий этиш армиянинг жанговар самарадорлигига зарба беради, деб ҳисоблайди. Ва фақат камбағалларнинг хизматга мажбур қилиниши Тожикистон аҳолиси орасида армиянинг обрўсини оширишга қаратилган ҳар қандай уринишни йўқ қилади. Унинг сўзларига кўра, қонун қандай расмийлаштирилиши ҳали аниқ эмас. Бу фақат йигирма етти ёшга тўламаганларга — ҳарбий хизматга чақирилишнинг охирги муддати — ўқиш сабабли қолдирилганлиги, мамлакатда йўқлиги ёки тўлашга қодир бўлганлар учун амал қилиши мумкин.
«Умид қиламанки, бу бўлмайди, чунки бу ерда қандай мантиқ борлиги аниқ эмас. Фуқароларни солиқлар манбаи ва давлат бюджетига қандайдир пул тушумига айлантириш мумкин эмас. Шундай қилиб, армияни сотиб олишни қонунийлаштириш, армияни камситишга олиб келади», деди у.
«Ҳарбий хизмат тўғрисида»ги янги қонун қачон нашр этилиши ва унга армиядан сотиб олиш тўғрисида ўзгартириш киритиладими ёки йўқми, ҳали номаълум. Аммо ҳуқуқ фаолининг айтишича, агар қонун лойиҳасини ишлаб чиқишда фуқаролик жамияти ва ҳуқуқ ҳимоячилари иштирок этмаса, бу камситувчи ва Тожикистон бюджетини тўлдиришга қаратилган бўлиши мумкин.