Ссылки доступа

Қозоғистонда фаол Серикжан Билашга қарши жиноий иш тугатилди


Активист Серикжан Билаш у себя дома в Алматы после обвинительного приговора. Август 2019 года.
Активист Серикжан Билаш у себя дома в Алматы после обвинительного приговора. Август 2019 года.

Шинжоннинг маҳаллий туркийзабон халқларига зулм қилиш муаммосини кўтараётган фаол Серикжан Билашнинг адвокати, Олмаота полиция бошқармаси мижозга қарши қўзғатилган жиноят ишини бекор қилганини айтди.

Фаолнинг адвокати Шинкуат Байжанов ўзининг Facebook-даги саҳифасида терговчининг қароридаги фотосуратни жойлаштирди, унга кўра «жиноят таркиби йўқлиги сабабли» Билашга қарши «нафрат қўзғатиш тўғрисида» иш тергови тугатилди. Адвокатнинг аризасига Абдраҳманов Р.Т.нинг бошлиғи ўринбосари Р.Т томонидан имзоланган полиция жавобида, ишнинг 2020 йил 27 майда ёпилганлиги айтилади.

Адвокат Шинкуат Байжановнинг сўзларига кўра, фаолга қарши иш қўзғатишга ўтган йилнинг баҳорида йиғилиш пайтида фаол томонидан айтилган «кўк дамбаллик зелбирегени” (кўк шимларини силкитиб) ибораси сабаб бўлган.

- Хитой қозоқлари орасида ҳазиломуз «Кўк дамбал” қўшиғи танилган. Унинг муаллифи Куранбаи Байжиен. Серикжан Билаш Хитой қозоқларига мурожаатида ушбу қўшиққа мурожаат қилиш учун «Кўк дамбаллик зелбирегени” иборасини ишлатган. Кейинчалик, полицияга унинг «кўк байроқни шим билан таққослагани» даъво қилинган. Ушбу қўшиқни билганлар Серикжоннинг сўзларини тўғри тушунишади. Тилшунослик экспертизасини ўтказган мутахассислар унинг сўзларида келишмовчиликларни келтириб чиқарадиган ҳеч нарса йўқ деган хулосага келишди, — деди адвокат Шйнкуатов.

Ҳозирда Туркияда яшовчи фаол Серикжан Билаш декабрь ойидаги суҳбатда, унга қарши қўзғатилган иккита жиноий иш туфайли Қозоғистонни тарк этишга мажбур бўлганини айтди. Билашнинг сўзларига кўра, ишлардан бири «Ижтимоий келишмовчиликни қўзғатиш», иккинчиси «Ўзбошимчалик» моддаси бўйича полицияга унинг собиқ шериклари томонидан берилган баёнот туфайли қўзғатилган.

Декабрь ойи бошида Британиянинг Financial Times газетасида чоп этилган мақоласида Билаш «Хитой томонидан Қозоғистон ҳокимиятига кўрсатаётган босим» туфайли мамлакатни тарк этганини даъво қилган. 46 ёшли фаол Ғарб журналистларига Қозоғистон Миллий хавфсизлик қўмитаси ходимлари Шинжонда содир бўлаётган воқеаларга нисбатан «геноцид» ва «этник тозалаш» сўзларини ишлатмасликни талаб қилиб, бундай баёнотлар «бўлади» деб таъкидлади.

Серикжан Билаш этник қозоқ, асли Хитойнинг шимоли-ғарбидаги Шинжон минтақасидан бўлиб, Қозоғистонга кўчиб келиб, мамлакат фуқаролигини олган. 2017 йилдан бошлаб у Шинжоннинг туб туркий тильда сўзлашадиган халқларига зулм қилиш муаммосини кўтарди, унинг ташкилоти асосан Ислом динини эътироф этган уйғурлар, қозоқлар ва бошқа этник гуруҳларнинг вакилларини «сиёсий қайта тарбиялаш лагерларига» жўнатганлиги тўғрисида далиллар йиғади.

2018 йилда БМТ минтақадаги камида миллион мусулмон мажбуран «сиёсий қайта тарбиялаш лагерларига» жойлаштирилгани ҳақида хабар берди. Пекин лагерлар мавжудлигини тан олди, аммо Хитой ҳукумати уларни «касбий тайёргарлик марказлари» деб атайди ва уларнинг мавжудлиги «терроризм» ва «экстремизм» га қарши кураш чоралари билан изоҳланади.

XS
SM
MD
LG