Ссылки доступа

Олмаотанинг феминистик гуруҳлари 8 март юришини маъқулладилар


Олмаотада 8 март — Халқаро хотин-қизлар кунида аёллар юриши маъқулланди. Бу ҳақда маршни ташкил этувчи гуруҳлардан бири — Феминитанинг саҳифасида айтилган.

Жойлаштирилган маълумотларга кўра, ташкилотчилар — КазФем, ФемСреда, SVET Foundation ва ФемАгора. Баёнотда айтилишича, тадбир куни «Шевченконинг тўғридан-тўғри Ганди ёдгорлигидан Уалихонов ҳайкали олдига» юриш ва митинг режалаштирилган.

«Афсуски, тинч йиғилишлар тўғрисидаги қонун бизни юриш учун жой танлашда чеклайди», дейилади хабарда. Унинг муаллифлари, шунингдек, митинг учун маблағ тўплаш учун краудфандингни бошлаш ниятида эканликларини эълон қилишади.

2020 йилда Олмаотада 8 март куни бўлиб ўтган феминистик гуруҳларнинг маршида 200 га яқин киши қатнашди. Акция давомида иштирокчилар «Ҳар бир аёл муҳим» сўзлари билан дафн гулчамбарини ёқдилар. Полиция буни «безорилик» деб баҳолаган ва юриш қатнашчиларидан иккитасини айблов билан жаримага тортган.

Сўнгра Human Rights Watchхалқаро инсон ҳуқуқлари ташкилоти жаримага тортилганларни ҳимоя қилиб сўзга чиқди. Расмий баёнотида у Қозоғистон ҳукуматидан жазони дарҳол бекор қилишни талаб қилди. Ташкилотнинг таъкидлашича, фаоллар «сўз эркинлигининг тинч ҳаракатлари»га қаратилган.

2021 йилги юриш ўтган йилги юришдан кейин қабул қилинган тинч йиғилишларни ўтказиш тартиби тўғрисидаги янги қонун асосида келишиб олинди. У юқори мартабали амалдорларнинг, шу жумладан президентнинг мамлакат митинглар ва бошқа тинч норозилик намойишларини ташкил этишга кўмаклашиши ҳақидаги ваъдалари фонида ишлаб чиқилган.

Якуний ҳужжат дунёдаги етакчи инсон ҳуқуқлари ташкилотлари томонидан ҳанузгача норозилик намойишларини ўтказишни чеклаб қўйганлиги ва баъзи жойларда қаттиқлаштираётгани кескин танқид қилинди.

Ўшандан бери мамлакатда чекланган миқдордаги тинч ҳаракатлар бўлиб ўтди ва улар маҳаллий ҳокимият томонидан тасдиқланди. Ушбу митинглар ва бошқа тадбирлар, агар улар сиёсий кун тартибига эга бўлмасалар ҳам, полиция ва ҳокимият мутасаддиларининг қаттиқ назорати остида ўтказилади. Шундай қилиб, ноябрь ойида Олмаотада ҳайвонларни қўллаб-қувватлаш митинги ташкилотчилари учинчи уринишда рухсат олишди. Шунингдек, уларга шиорлар айтишга рухсат берилмаган.

Расмийларнинг розилигисиз уюштирилган ҳаракатлар ҳанузгача «ноқонуний» деб топилади. Уларнинг аъзолари таъқиб қилинмоқда, ҳибсга олинган ва жаримага тортилган.

11 февралда қабул қилинган Қозоғистонда инсон ҳуқуқлари бузилиши тўғрисидаги қарорида Европа парламенти, хусусан, мамлакат ҳокимият органларини «фуқароларга ўзларининг сиёсий, диний ва бошқа қарашларини эркин ифода этишларига имкон беришга» ва «у тўғрисидаги янги қонунга ўзгартириш киритишга чақирди».

XS
SM
MD
LG