Ссылки доступа

БМТ қўмитаси: Қозоғистондаги мухолифатдаги “Правдивая газета» ни ёпиш ноқонуний эди


БМТ Инсон ҳуқуқлари қўмитаси 2014 йил Қозоғистон судининг мухолифатдаги «Правдивая газета» газетасини ёпиш тўғрисидаги қарорини ноқонуний деб топди.

Бу ҳақда нашримизга газета ношири манфаатларини ҳимоя қилган ҳуқуқ фаоли Гулмира Биржанова хабар қилди.

“Правдивая газета» нинг муҳаррири, ҳозирда вафот этган журналист Розлана Таукина эди. У 2014 йилда суд жараёнида газета вакили бўлган ва кейинчалик қўмитага шикоят билан мурожаат қилган.

Шикоят БМТнинг Инсон ҳуқуқлари қўмитасига 2015 йилда юборилган ва қарор ўтган йилнинг октябрь ойида қабул қилинган. Ушбу қарор тўғрисида қўмита ўтган чоршанба куни Биржановага хабар юборди.

Биржанованинг сўзларига кўра, БМТнинг Инсон ҳуқуқлари бўйича қўмитаси расмийлар томонидан қўйилган айбловлар ва кейинги маъмурий суд санкциялари, шунингдек суднинг “Правдивая газета» фаолиятини тўхтатиш тўғрисидаги қарори асоссиз деб ҳисоблаган.

- Қўмита Қозоғистонни муаллифга харажатларни қоплашга, суд харажатлари ва маъмурий жарималарни қоплашга ва газетани ёпиш тўғрисидаги қарорни қайта кўриб чиқишга чақирди. Қўмита шунингдек, давлат бундай қонунбузарликларнинг олдини олиш кераклигини таъкидлади, — деди Биржанова.

“Правдивая газета» нинг биринчи сони 2013 йил апрель ойида нашр этилган. Кейин нашрнинг бош муҳаррири Алия Исмагулова, импринт эълон қилиш тартибини бузганлиги учун суд томонидан жаримага тортилди. Биринчи сон мусодара қилинди. 2013 йил 7 августда газетанинг нашр этилиши тиражни кўрсатишда хатолиги учун уч ойга тўхтатиб қўйилган. 2013 йил 5 декабрда “Правдивая газета» нинг 2013 йил 22 ноябрдаги сони мусодара қилинди, бош муҳаррир газетани 2013 йил 20 ноябрда нашр этишни бошлагани учун жаримага тортилди. Ўша куни, 2013 йил 5 декабрь куни, газета нусхаси ноаниқ босилган изи учун суд томонидан яна уч ойга нашр этилиши тўхтатилди.

2014 йил 24 февралда Олмаотанинг Бўстандик туман суди Бўстандик тумани прокурорининг илтимосига биноан газета аввалги йил давомида уч марта маъмурий суд жазосига тортилганлиги сабабли газетани ёпиш ҳақида қарор чиқарди. Апелляция суди туман судининг қарорини ўз кучида қолдирди ва у қонуний кучга кирди. 2014 йил август ойида Қозоғистон Олий суди мухолифатдаги “Правдивая газета» газетасини ёпиш тўғрисидаги қарорни қўллаб-қувватлади.

Сўнгги ўн йил ичида Қозоғистонда бир қатор мухолифат оммавий ахборот воситалари ёпилди, уларнинг баъзилари «экстремистик» деб эълон қилинди.

Таниқли журналист ва ҳуқуқ ҳимоячиси Розлана Таукина 2019 йил 26 майда Олмаотада 60 ёшида вафот этди. Таукина маъмурий ва фуқаролик суд ишларида таҳририятнинг вакили ва ҳимоячиси сифатида иш юритган. 2013-2014 йилларда у «Халқ сўзи» газетасининг муҳаррири ва ношири бўлиб ишлаган, 2006-2012 йилларда «Қалам ва қилич билан» мустақил газетаси, нашр этилган даври, кузатувчилар фикрига кўра, ҳукумат томонидан таъқиблар билан бирга ва ушбу нашрларнинг ёпилиши билан якунланди.

Сўнгги 10 йил ичида БМТ қўмиталари ўз ватанларидаги судлар адолатсиз эканлигини тан олиб, қозоғистонликлар фойдасига қарийб ўнлаб қарорлар қабул қилдилар, аммо ОАВ маълумотларига кўра, улардан фақат иккитаси қисман ижро этилган.

XS
SM
MD
LG