Чегарани қўриқлаётган аскарлар ҳеч кимнинг бир-бирининг ҳудудидан ўтишига йўл қўймайди. Ўтган йили коронавирус инфекцияси авжига чиққан пайтда тўсиқлар ўрнатилиб, ариқлар қазилган эди.
Хистеварз аҳолисининг айтишича, Қирғизистон билан чегара ҳеч қачон очилмаган бўлсада, тўсиқларнинг олиб ташланиши маҳаллалар ичида ҳаракатланишини осонлаштирган. Уларнинг сўзларига кўра, ушбу хандаклар аҳоли пунктларини Хўжанддан Канибадамга олиб борувчи асосий йўл билан боғлайдиган кўчаларнинг бошида қазилган.
Хистеварз шаҳрида яшовчи Фурқат Рустамов 30 март куни айтишича, барча кўчалар ва йўлларда зовурлар қазилганидан сўнг, машинада саёҳат қилиш анча узоқ ва қимматга тушган. «Энди одамлар қишлоқ хўжалиги ишларига муаммосиз боришлари мумкин. Бензин ва газ тежалади. Қарийб бир йил давомида биз айланма йўллардан фойдаландик, йўллар нотекис эди ва автоуловларнинг ҳолати ҳам ёмонлашди», — дейди у.
Ғофуров вилоятининг Хистеварз ва Овчи-Қалача Бобожон жамоатлари Қирғизистоннинг Лейк вилояти билан 40 км дан ортиқ чегарада жойлашган. Илгари икки қўшни давлатнинг чегараолди қишлоқларини бир-бирига боғлаб турган йўлларда қазилган 34 ариқнинг ҳаммаси ҳали тўлдирилмаган.
Хистеварз шаҳрида яшовчи Содиржон Умаров шундай дейди: «Улар 3-4 та йўлни очишди, лекин нега бизнинг кўчамизни очишмади? Бу йўлни тўсиб қўйишдан нима наф? Агар бошқа томондан вирус юқса, у ерга шудоғ ҳам ҳеч ким бормайди, одамлар ақлли бўлиб қолишди.»
Расмийлар хандаклар коронавируснинг олдини олиш ва назорат қилиш штаби кўрсатмаси билан қазилганини айтган бўлсалар, баъзи аҳоли бу ҳаракат контрабанданинг олдини олишга қаратилган деб ўйлашади.
Аввалроқ қирғиз қишлоқлари аҳолиси тўсиқларни олиб ташлаш ва йўл зовурларини иложи борича тезроқ тўлдиришни ва улар билан тожик қишлоқлари орасидаги йўллар очилишини исташларини айтишган. Уларнинг сўзларига кўра, сўнгги бир йилда қўшнилар ўртасидаги савдо айланмаси камайиб, улар учун кўп муаммоларни келтириб чиқармоқда.
«Тожикистонликлар бензинни биздан сотиб олишади. Кўпинча Лейк вилоятидан. Биз улардан жуда арзон маҳсулотларни сотиб оламиз. Аҳолимизнинг саксон фоизи қашшоқ ва юқори нархдаги озиқ-овқат маҳсулотларидан азият чекмоқда», — дейди Қирғизистоннинг Арка қишлоғида яшовчи Тўрабек Шабачаев.
Чегарадаги қишлоқлар Тожикистон ва Қирғизистонда CОВИД-19 касаллиги кам ёки йўқлиги тўғрисидаги хабарларни диққат билан кузатиб бормоқда. Ушбу қишлоқларнинг аҳолиси тез орада назорат-ўтказиш пунктлари очилиб, товар айирбошлаш яна қайта тикланишига умид қилмоқда.
Қирғизистон ва Тожикистон ўртасидаги чегара узунлиги 971 километрни ташкил этади, шундан бугунги кунгача атиги 504 километри делимитация ва демаркация қилинган. Баъзи жойларда чегара аҳоли пунктлари ўртасида ва ҳаттоки аҳолининг уйлари орқали ўтади ва шунинг учун иккала томон ҳам қарийб 30 йиллик мустақилликдан сўнг баҳсли ҳудудларда чегараларни белгилаш масалаларини ҳал қила олмадилар.
Бу ҳолат кўпинча чегараолди қишлоқлари аҳолиси ўртасида сув ва ердан фойдаланиш бўйича келишмовчиликларни келтириб чиқаради, улар кўпинча фожиа билан тугайди, одамлар қурбон бўлишади.