Қирғизистон мусулмонлари Қурултойида ҳеч қачон аёллар иштирок этмайди— бу мамлакат муфтиси сайланадиган энг юқори йиғилишдир. Залда ўтиришга рухсат берилган меҳмонлар камдан-кам истисно, аммо мусулмон аёллар ҳеч қачон қурултойда делегат сифатида қатнашмайди.
Яқин келажакда Қирғизистон мусулмонлари Қурултойи яна Бишкекда бўлиб ўтиши керак. Аммо бу сафар ҳам Уламолар Кенгаши аёлларни йиғилишга қабул қилмоқчи эмас. Бишкекдаги фаол мусулмон аёллар 25 йилдан бери бунга эришишга ҳаракат қилсалар ҳам.
«Эҳтимол, улар аёллар келишидан қўрқишади, тартиб бўлади, пул қаерга кетаётганини сўрашади. Нега аҳолига фойда келтирадиган баъзи тўғри лойиҳалар қабул қилинмаяпти», дейди «Мутакаллим» мусулмон аёллар ташкилоти раҳбари Жамал Фронтбек қизи.
Жамал Қирғизистондаги энг нуфузли мусулмон воизларидан биридир. «Аммо сиз аёл бўлишингиздан қатъий назар, дин соҳасидаги билимларингиз даражаси ва фикрларнинг тозалиги муҳим эмас», дейди Жамал. Эркаклар аёлларни мусулмон ишларини бошқаришда кўришни хоҳламайдилар, гарчи унинг сўзларига кўра Исломда аёллар эркаклар каби кўп иш қилишади.
«Динда ишлайдиган аёллар, раҳбарлар марказларда дарсларни МДИ (Мусулмонлар диний идораси) дан ўтказадилар, умумий бюджетдан бир сом ҳам ажратилмайди, эркакларга ажратилади: имомлар, имом-хатиблар, Кенгаш Уламалар барча иш ҳақларини оладилар, текширув комиссиялари барча иш ҳақларини оладилар. Аммо баъзи сабабларга кўра аёллар ҳеч қаерда эмас “, — дея давом этади Жамал Фронтбек қизи.
Жамал ўзини ва унинг қуролдошларини мусулмон феминистлар деб атайди. Энди Қирғизистондаги зўравонлик даражаси хавфли деб ҳисобланса, муаммоларга дуч келганларга ёрдам бериши мумкин бўлган аёллар, деди у. Шу сабабдан мусулмон аёллар муфтиятга мурожаат қилишди. Улар қурултойда иштирок этиш учун аёл делегатлар учун квоталар киритишни таклиф қилдилар.
«Шу йил 25 февраль куни Мусулмонлар диний идораси Уламолар кенгашига махсус хат юборди. Ҳужжатда биз ҳар бир минтақа учун аёллар учун иккита мандат жорий этишни таклиф қилдик. Аммо Уламолар Кенгаши бизнинг таклифимизни рад этди. Кейин муфтият аёлларни ҳеч бўлмаганда меҳмон сифатида таклиф қилишга қарор қилди: нега аёллар қурултой қарорларида қатнаша олмасликлари Уламолар Кенгашида жавоб берилиши керак», — дейди Мақсад Атабаев, Мусулмонлар маънавий бошқармаси матбуот котиби.
Уламолар Кенгаши матбуот хизмати ушбу масала юзасидан изоҳ беришдан бош тортди. Настоящего Времени журналистлари Уламолар Кенгаши раиси билан боғлана олмадилар. Муфтиятнинг ўзи мусулмон аёллари ҳам тез орада маънавий идора ишларида иштирок этишларига ваъда беришди. Бунинг учун уларга кўра, махсус курслар очилади. Курс битирувчилари муфтиятнинг айрим бўлимларида ишлашлари мумкин.