Шунингдек, аҳоли бир йилдан ошиқ вақтдан бери ун, сариёғ, шакар, шунингдек, ёқилғи-мойлаш материаллари каби ҳаётий муҳим маҳсулотлар нархларининг кўтарилишидан шикоят қилиб келади.
26 апрель куни Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Осиё ва Тинч океани учун иқтисодий ва ижтимоий комиссиясининг (ЮНEСКАП) 77-сессиясида сўзга чиққан Эмомали Раҳмон «Мамлакатимизда озиқ-овқат маҳсулотлари нархи 13 фоизга ошди. Йил бошидан буён ноозиқ-овқат маҳсулотларининг нархи 5,8 фоизга ўсди, хизматлар тарифлари ҳам 4 фоизга ошди», деди.
Аҳолининг таъкидлашича, фуқароларнинг аксарияти на ишчи, на нормал маошга эга эмаслар, Россия билан алоқа ҳали ҳам тўлиқ очилмаган ва шу сабабли зарур товарлар нархининг кўтарилиши барчани жуда қийин аҳволга солиб қўйди.
Илгари, айрим тадбиркорлар озиқ-овқат маҳсулотларининг кўтарилиши уларга боғлиқ эмаслигини таъкидладилар, чунки товарларнинг аксарияти четдан келтирилади ва пандемия пайтида уларнинг ишлаб чиқарувчи мамлакатларидаги нархлар ҳам кўтарилади.
Монополияга қарши хизмат раҳбари Абдумажид Мўминзод ҳам ўз нутқида «ишлаб чиқарувчи мамлакатда ўсимлик мойининг нархи 47 фоизга ошганини таъкидлади. Покистон ва Россияда шакар нархи 37 фоизга ошди, бу ердан асосан Тожикистонга ушбу озиқ-овқат маҳсулоти олиб келинади».
Ҳар доим нархлар ошишига «ташқи таъсир» сабаб бўладиган бўлса, иқтисодчиларнинг таъкидлашича, импорт нархларининг кўтарилиши таъсирини минималлаштириш учун бошқа чоралар кўриш зарур.
Масалан, улар тадбиркорлар фаолияти учун шароитларни яхшилаш, шунингдек, маҳаллий маҳсулотлар ишлаб чиқаришни кўпайтиришни таклиф қилмоқдалар. Президент Эмомали Раҳмон ҳам бу ҳақда гапирди, аммо, афтидан, ушбу кўрсатмаларни амалга ошириш учун самарали чоралар кўрилмади.
Раҳмон душанба куни пандемия пайтида 193 000 та доимий ва мавсумий иш ўринлари яратилганлигини ва кўплаб кичик ва ўрта корхоналарга солиқ ва кредит имтиёзлари ва товон пули берилганлигини айтди. Шунингдек, у аҳолини давлат томонидан қўллаб-қувватлаш доирасида давлат хизматчилари учун пенсия ва иш ҳақининг 15 фоизга оширилишини эслатиб ўтди.
Президентнинг сўзларига кўра, 2020 йилда ялпи ички маҳсулот (ЯИМ) ўсиши уч фоизга камайди, инфляция даражаси эса 9,4 фоизга етди.
Аввалги йилларда миллий валюта — сомонийнинг инфляция даражаси расмий равишда 6-7 фоиз даражасида эди. Ва шу тариқа иш ҳақи ва пенсияларнинг ўсишини инфляция ва озиқ-овқат нархларининг кўтарилиши «сингдирмоқда».