Ссылки доступа

СССРда давлат тўнтаришига уриниш содир бўлганига 30 йил тўлди


30 йил олдин, 1991 йил 19 августда СССРда давлат тўнтаришига уриниш амалга оширилди.

Мамлакат раҳбариятининг бир гуруҳ вакиллари Фавқулодда вазиятлар бўйича давлат қўмитаси (ФВДҚ) тузилишини эълон қилишди. Совет Президенти Михаил Горбачёв ҳокимиятдан четлатилди ва Форосда изоляция қилинди. Фавқулодда вазиятлар давлат қўмитаси СССРни сақлаб қолишга, 15 та иттифоқ республикасидан атиги 9таси киришни режалаштирган Суверен Давлатлар Иттифоқи тузилишига тўсқинлик қилишга, шунингдек, мамлакатда амалга оширилаётган демократик ислоҳотларни тўхтатишга ҳаракат қилди.

СССРда йиғилишлар ва иш ташлашларга тақиқ қўйилган, оммавий ахборот воситаларининг иши чекланган, КПСС ва комсомолдан ташқари ҳар қандай сиёсий ташкилотларнинг фаолияти тақиқланган.

Мудофаа вазири Дмитрий Язовнинг буйруғи билан қўшинлар Москвага юборилди. Фуқаролар қаршилик кўрсатди. Танк зирҳидан қилинган мурожаатни ўқиган иттифоқ республикалари ҳокимияти ва ФВДҚ Президенти Борис Елсин Фавқулодда вазиятлар қўмитасига қарши чиқди.

Ўн минглаб одамлар унинг чақириғига жавоб беришди ва уни ҳимоя қилиш учун Россия Оқ уйи олдига тўплана бошлашди. ФВДҚга қарши митинглар Ленинградда (Санкт -Петербург) ва бошқа шаҳарларда ҳам ўтказилди. 1991 йил 21 августга ўтар кечаси Москвада, Фавқулодда вазиятлар давлат қўмитасининг буйруғи билан пойтахтга олиб кирилган ҳарбийлар билан тўқнашувда уч киши ҳалок бўлди.

Давлат тўнтаришига уриниш муваффақиятсиз тугади, Фавқулодда вазиятлар давлат қўмитаси аъзолари ҳибсга олинди. 1991 йил декабрда Совет Иттифоқи ўз фаолиятини тўхтатди.

Бугунги кунда русларнинг 43 фоизи 1991 йил август воқеаларини мамлакат учун фожиали ва ҳалокатли деб баҳоламоқда.

XS
SM
MD
LG