Талабалар аввалроқ Таълим ва фан вазирлигининг Тожикистон олий ўқув юртларида ўқишни давом эттириш ҳақидаги таклифига қўшилмадилар ва Қирғизистонда ўқишни талаб қилишди. Қирғизистон шу йилнинг май ойида Тожикистон фуқаролари учун чегарани бир томонлама ёпиб қўйди.
Славян университетининг 4-курс талабаси Муҳаммадюсуф Бишкекка кира олмади. Янги ўқув йили олдидан у тожик-қирғиз чегарасига борди, лекин қирғиз чегарачилари уни ўтказиб юбормадилар.
Унинг сўзларига кўра, унга Тожикистонда университетда ўқишни давом эттириш таклиф қилинган, аммо у рад жавобини берган. «Менга яқинда ташкил этилган ижтимоий университетда ўқишни таклиф қилишди. Мен стоматология факультетида ўқиганман, лекин бу ерда менга мутлақо бошқа мутахассислик таклиф қилишди. Агар мени Абу Али Сино тиббиёт университетига қабул қилишса, мен рози бўлардим», — деди Муҳаммадюсуф 19 сентябрда.
Унинг айтишича, Қирғизистонда тиббиётда ўқиётган 62 нафар тожикистонлик талаба Абу Али Сино тиббиёт университетига ўтишга муваффақ бўлган. Аммо ҳамма ҳам бундай имкониятга эга эмас.
Тожикистон расмийларининг айтишича, чегара бир томонлама ёпилган ва улар Қирғизистон ҳукуматидан талабаларни ўтказиб юборишни бир неча бор сўраган. Тожикистон Таълим ва фан вазирлигидаги манбанинг айтишича, улар Қирғизистон расмийлари билан Ташқи ишлар вазирлиги орқали боғланишган, аммо ҳеч қандай жавоб олишмаган.
Қирғизистон Тожикистон-Қирғизистон чегарасидаги қонли тўқнашувдан бир ой ўтиб, 29 май куни Тожикистон билан чегарасини бир томонлама ёпди.
Яна бир тожикистонлик талаба Абубакрнинг айтишича, у ўзи ўқиётган Бишкек тиббиёт университетидан таклифнома олган, лекин бу ҳужжат билан ҳам унга чегарадан ўтишга рухсат берилмаган.
Қирғизистондаги баъзи собиқ университет талабалари ўқишни уйда давом эттирганини ва қўшни давлатга қайтишга ҳожат йўқлигини айтишади.
Июль ойи охирида Қирғизистон Таълим вазирлиги апрелдан бери тожик ўқувчиларидан ҳеч қандай таҳдид ва таъқиб олмаганини айтди.
Аввалроқ Қирғизистон расмийлари Қирғизистон чегараси чегара муаммоси ҳал бўлмагунча ёпиқ бўлишини билдирганди.
Июль ойида ўтказилган матбуот анжуманида Тожикистон таълим ва фан вазири Қирғизистон олий ўқув юртларида таҳсил олаётган тожикистонлик талабаларнинг қайтишига кўмаклашишини ва уларга маҳаллий олий ўқув юртларида жой ажратилишини ваъда қилди. Аввалроқ вазирлик икки мамлакатда таҳсил олаётган тожик ва қирғиз талабаларини провокация ва миш-мишларга берилмасликка ва ўқишни давом эттиришга чақирганди.
Тожикистонлик талабалар учун қийинчиликлар 28-29 апрель кунлари тожик-қирғиз чегарасида юз берган тўқнашувдан кейин пайдо бўлган. Икки тарафдаги тўқнашувлар давомида эллик беш киши ҳалок бўлди, ўнлаб одамлар яраланди, ўнлаб уйлар вайрон қилинди ва ёндирилди.