Ҳуқуқ ҳимоячиларининг сўзларига кўра, кўп мамлакатлар ҳукуматлари ҳозирги вазиятни сўз эркинлигини чеклаш ва коронавирусга қарши курашда кўраётган чораларини танқид қилишни тўхтатиш учун ишлатмоқда.
Гуруҳни айниқса танқид қилган давлатлар орасида Беларус, Бразилия, Венгрия, Миср, Эрон, Испания, Италия, Хитой, Россия, Сербия, АҚШ, Ўзбекистон, Франция, Форс кўрфази мамлакатлари ва Африка ва Жануби -Шарқий Осиёдаги бошқа давлатлар бор.
Муаллифларнинг фикрича, илмий ва мувозанатли маълумотларга чекланган кириш, шунингдек, сиёсий қарама-қаршилик кенг тарқалган фитна назарияларини келтириб чиқарди ва натижада одамлар эмлашдан, ниқоб тақишдан, ижтимоий масофани сақлашдан ва бошқа чоралардан воз кечишди. Айрим вакциналарнинг самарадорлиги ҳақидаги баҳслар мамлакатлар ўртасидаги геосиёсий курашда воситага айланди. Буларнинг барчаси кўплаб штатларда соғлиқни сақлаш тизимининг ҳаддан ташқари юкланишига таъсир кўрсатди, кўплаб ўлимларга олиб келди, шунингдек, оммавий ахборот воситаларига ва умуман ҳокимиятга бўлган ишончни йўқотди.
Гуруҳнинг таъкидлашича, баъзи мамлакатлар расмийлари пандемияни баҳона қилиб, медиа майдонини танқид, сиёсий мухолифат ва мустақил ОАВдан тозалаш учун ишлатган. Сўз эркинлигини чеклаш, пандемия ҳақида нотўғри маълумот тарқатиш, шунингдек, чеклов чоралари одамларнинг ҳаётини ҳисобга олмаган ҳолда сиёсий мақсадларда тобора кўпроқ қўлланилмоқда, деб ёзади ҳисобот муаллифлари. Халқаро Амнистия ташкилоти, шунингдек, қабул қилинган баъзи чоралар номланган мамлакатларда инсон ҳуқуқларини чеклаш бўйича олиб борилаётган кенг кўламли кампаниянинг бир қисми эканига ишонади.
Халқаро Амнистия ташкилотининг ёзишича, Хитойда сўз ва матбуот эркинлигининг чекланиши коронавирус тарқалишига ҳал қилувчи таъсир кўрсатди. Шифокорлар ва баъзи журналистлар 2019 йил декабридан бери илгари номаълум касаллик ҳақида гапиришга ҳаракат қилишди, лекин Хитой расмийлари зарур чораларни кўрмадилар ва аксинча, касаллик ҳақида гапиришга уринишгани учун уларни таъқиб қилишди. Фақатгина 2020 йил февралигача, Жамоат хавфсизлиги вазирлиги маълумотларига кўра, мамлакатда коронавирус ҳақида гапирган одамларга «ёлғон маълумот тўқиб чиқариш ва атайлаб тарқатиш» учун 5500 дан ортиқ жиноят иши қўзғатилган. Расмийлар, шунингдек, коронавирус ҳақидаги маълумотларни блокировка қилиш орқали цензура қилишга фаол уринишди.
Россияда, ҳуқуқ ҳимоячиларининг таъкидлашича, атайлаб ёлғон маълумот тарқатиш ва санитария-эпидемиология стандартларини бузиш тўғрисидаги қонунлар қабул қилинган, улар асосан фаоллар ва мухолифат сиёсатчиларига нисбатан қўлланилади.
Ўзбекистонда ваҳима қўзғатиши ёки давлатга зарар етказиши мумкин бўлган ахборотни тарқатиш тўғрисидаги қонунлар пандемиядан олдин ҳам амалда бўлган. Аммо айнан коронавирус тарқалиши пайтида қонунчилик қаттиқлаштирилди — эндиликда одамлар бундай маълумотларни тарқатгани учун беш йилдан ўн йилгача қамоқ жазосига ҳукм қилиниши мумкин. Ҳуқуқ ҳимоячиларининг таъкидлашича, расмийлар бу қонунлардан Ўзбекистонда касалликнинг ҳақиқий тарқалиши ва соғлиқни сақлаш тизимининг ҳолати ҳақидаги маълумотларни яшириш учун фойдаланган.