Аммо айни пайтда, мигрантларнинг уруш ҳаракатларига жалб этилиши эҳтимоли борасида огоҳлантиришлар янграмоқда.
Россия қонунчилиги хориж фуқароларига контракт асосида ҳарбий хизматга ёлланишга рухсат беради. Аммо Ўзбекистон қонунчилиги буни тақиқлайди.
Асосий хавотирлар Ғарб санкциялари остида қолган Россиядаги мигрантлар даромадлари тушиб кетиши ва улар устидан назорат кучайиши билан боғли.
25 февраль куни тармоқларда ўзбек ҳайдовчининг Донбасс минтақасидан туриб тарқатган видеомурожаати тарқалди.
Россия армиясига қарашли ҳарбий юк машинасини бошқараётганини айтган ўзбек ҳайдовчи видеода Украина шарқига кириб борганини айтади.
Озодлик бу ҳайдовчининг ўзи билан боғланишга муваффақ бўлди. Унинг исми-фамилияси Озодликка маълум. Аммо ҳайдовчининг сўрови ва хавфсизлиги боис бу маълумотлар ошкор қилинмаётир.
Ўзаро суҳбатда у, Россия ҳудудидан Мудофаа вазирлигига тегишли ҳарбий юк машинасини миниб, Лугансккача борганини тасдиқлади.
Айтишича, 3 ойлик шартнома асосида ҳайдовчиликка ёлланган. Бу ишга Россия фуқаролигини олиш, уй-жой билан таъминланиш ва яхши маош учун рози бўлган. Айни иши учун унга ойига 50 минг рубл (тақрибан 590 АҚШ доллари) тўлашади.
Ҳайдовчи бу ишни Россияда юрган ўзбекистонлик меҳнат муҳожирлари орасида оммалашган UzMigrant сайти орқали топганини билдирди.
Ҳозирча, Луганск ҳудудида Россия ҳарбийлари билан юрганини билдирган фарғоналик ҳайдовчи масаласида Ўзбекистон расмий идоралари бирор бир расмий баёнот бермади.
Россия элчихонасининг Озодликка билдиришича, элчихонада бу ҳайдовчи ҳақида маълумот йўқ, тафсилотларни ўрганмоқда.
Ўзбекистон Ташқи миграция агентлигининг Москвадаги вакиллиги ҳам, бу фуқаронинг Украина шарқидаги жанговар ҳаракатларга аралашиб қолганидан хабари йўқлиги, эндиликда тафсилотларни аниқлашга уринаётганини билдирди.
Айни пайтда Ташқи миграция агентлиги, ижтимоий тармоқларда Ўзбекистон фуқароларини, ҳеч бир кўринишда Украинадаги жанг ҳаракатларига аралашмаслик, бунинг учун Ўзбекистонда жиноий жавобгарлик борлигидан огоҳлантирмоқда.
Озодликка шахси сир қолиши шарти билан гапирган, Россиядаги ўзбекистонлик блогер шу кунда муҳожирлар орасида, UzMigrant порталига тегишли NotrhJobs ширкати томонидан ўзбекистонликлар шартнома асосида ҳарбий хизматга ёлланаётганини иддао қилди.
Блогерга кўра, NotrhJobs - ўзбекистонлик муҳожирлар орасида Россиядан иш топиб бериши, иш берувчи ва муҳожир ўртасида юридик хизмат кўрсатиши билан ном чиқарган ширкатдир.
UzMigrant сайти ва NotrhJobs ширкати, асли ўзбекистонлик, сўнгги йилларда Россияда яшаётган юрист Баҳром Исмоиловга тегишли.
Исмоилов YouTube тармоғидаги чиқишида Россия армиясида шартнома асосида хизмат қилиш Россия фуқаролигини 3 ойда олиш имконини бериши ҳақида эълон ҳам берган.
Мана шу эълонидан сўнг айнан ушбу ширкат ўзбекистонликларни ойига 500-600 долларлик маош билан Украина шарқида - ҳайдовчилик, ҳарбий техника сервиси ва гуманитар юк ташиш ишларига ёллаётгани ҳақида маълумот муҳожирлар орасида ёйилган.
Шу мазмундаги иддао, ижтимоий тармоқлардаги баъзи каналларда ҳам пайдо бўлгани кузатилди.
Озодлик UzMigrant сайти ва NotrhJobs ширкати асосичиси Баҳром Исмоиловга, ўзбекистонликларни Украина шарқида жанг қилишга чақиряпсизми ёки ёллаяпсизми, деган савол билан мурожаат қилди.
Исмоилов, "йўқ", деб жавоб берди:
“Узмигрант бу - ҳуқуқий ахборот хизмати. Биз Ўзбекистон фуқароларини Россияда қабул қилинаётган янги қонунлар хақида бохабар қиламиз ва Ўзбекистон фуқароларига ВНЖ (доимий яшаш ҳуқуқи) ва Россия фуқаролик расмийлаштириш бўйича хуқуқий юридик хизмат кўрсатамиз. Биз ҳеч кимни Украинадаги жанг ҳаракатларига ёлламадик. Бизнинг ҳеч қандай ҳарбий ёки ярим ҳарбий структуралар билан ҳамкорлигимиз йўқ”.
Исмоилов шу кунда Украина шарқида урушаётган рус ва украин армияси сафларида, ҳар икки томондан ўзбекистонликлар борлиги ҳақида ўзи ҳам тасдиқланмаган маълумотларга эга эканини қўшимча қилди.
Ўзбекистон қонунчилиги, Ўзбекистон фуқароларининг хорижий давлат армияси сафида хизмат қилиш, контракт асосида ишлаш ёки ёлланиб хизмат қилишни тақиқлайди.
Бунинг учун, Жиноят кодексининг 154-моддасига биноан, 3 йилдан 5 йилгача қамоқ жазоси берилиши мумкин.
Россиядаги аксар ҳарбий экспертлар ва таҳлилчилар, мамлакат бўйлаб ноқонуний равишда фуқароларни уруш ҳаракатларига ёллаш кампанияси ҳукуматнинг буйруғи билан олиб борилаётганини айтишмоқда.
Россиянинг Украина шарқига ҳужуми арафасида собиқ ҳарбийларни Россия армиясига шартнома асосида ёллаш кампанияси кучайгани кузатилди.
Москва ва Россиянинг турли вилоятларида ҳарбийга мобил ёллаш пунктлари пайдо бўлди. Бу пунткларда ёлланаётган ҳарбийлар ўша кезда кутилаётган Украина шарқидаги жангга жўнатилиши ҳақида маълумотлар берилди.