Муддатли ҳарбий хизматчилар ва ҳарбий хизматчилар ҳуқуқларини ҳимоя қилувчи «Фуқаролик эркинликлари идораси» нодавлат ташкилоти раҳбари Дилрабо Самадованинг айтишича, мурожаатнинг биринчи ҳафтасида «рейдлар» бўйича ҳеч қандай шикоят бўлмаган, «кейинчалик бу каби ҳолатлар бошқа шаҳарларда ҳам кузатилган.
«Бу йил бизга университетнинг охирги ўқув йилидаги талабалари мурожаат қилишди. Уларнинг сўзларига кўра, ҳарбий комиссарликлар уларга армияга бориб, диплом олишни таклиф қилишган. Талабалар маслаҳат сўраб бизга мурожаат қилишди, қонунчиликда бундай норма йўқлигини айтдик. Бу талабаларнинг бир қисми Хўжандда мажбурий равишда армияга чақирилган», деди суҳбатдош 19 апрель куни.
Ҳуқуқ ҳимоячисига кўра, ҳарбий хизмат чақирув ёшидаги ҳар бир йигитнинг бурчи, аммо расмийлар чақирув кампаниясини зўрлик билан ўтказмаслиги керак.
Шу билан бирга, Дилрабо Самадова Тожикистонда ҳеч ким пул тўлаб, ҳарбий хизматдан тўлиқ озод этилмаслигини айтди. Ўтган йили мамлакатимизда «Ҳарбий мажбурият ва ҳарбий хизмат тўғрисида»ги қонун янги таҳрирда қабул қилинган бўлиб, унда ҳарбий ёшдаги шахсларни ҳарбий хизматдан расман озод қилиш имконияти кўзда тутилган. Хоҳловчилар белгиланган муддат давомида ҳарбий хизматни ўташи шарт эмас, лекин бунинг ўрнига бир ойлик ҳарбий тайёргарликдан ўтади ва давлат ғазнасига маълум миқдордаги суммани тўлайди.
Кўпчилик буни «муқобил хизмат» деб атади ва ҳар қандай шахс маълум миқдорда пул тўлаш орқали ҳарбий хизматдан озод қилиниши мумкинлигини таъкидлади.
Пул тўлайдиган ёшлар сафарбарлик чақируви резерви (бир ойлик пуллик хизмат) таркибида бир ой армияда хизмат қилишлари керак. Ўтган йили пуллик хизмат учун 25 минг сомонийдан ортиқ тўлаш керак бўлган бўлса, жорий йилда тўлов тахминан 28 минг сомонийга (2200 доллардан ортиқ) ошди. Ўтган йили квотага кўра, бор-йўғи 600 нафар фуқаро бир ойлик хизматни ўтаб, ҳарбий гувоҳнома олишга муваффақ бўлди.
Тожикистонда йилига икки марта – ҳар баҳор ва кузда 18 ёшдан 27 ёшгача бўлган ёшлар ҳарбий хизматга чақирилади. Муддатли ҳарбий хизматчиларнинг кўпчилиги «босқинлар»дан тинмай нолишади.