Ссылки доступа

Тожикистон ва Қирғизистон бир йил ичида яна 80 км давлат чегара чизиғи бўйича келишиб олди


Эмомали Рахмон и Садыр Жапаров, Чолпон-Ата, 21 июля 2022 года
Эмомали Рахмон и Садыр Жапаров, Чолпон-Ата, 21 июля 2022 года

21 июль куни Тожикистон ва Қирғизистон президентлари икки томонлама ҳамкорлик масалаларини ҳар томонлама кўриб чиқиш бўйича ҳукуматлараро комиссия ва Давлат чегарасини делимитация ва демаркация қилиш бўйича ҳукуматлараро комиссия фаолиятини фаоллаштириш бўйича келишувга эришганини маълум қилди.

Тожикистон ва Қирғизистон ўртасидаги чегаранинг узунлиги 987 километр бўлиб, шундан 664 километри аниқланган, аниқланмаган участкалар турли можароларга сабаб бўлмоқда.

Тожикистон расмийлари Қирғизистон билан чегаранинг 80 километрдан ортиқ қисми ўтган йил давомида келишилганини даъво қилмоқда. Давлат чегара чизиғининг қайси участкалари ҳақида гап кетаётгани маълум қилинмаган.

Тожикистон Ер тузиш ва геодезия давлат қўмитаси раиси Ориф Хўжазода 20 июль куни бўлиб ўтган матбуот анжуманида расмийлар қўшни давлат билан чегарадаги можаро тезроқ ҳал этилишини исташини айтди. “Бизда ҳам юрак бор, чегарада яшаш унчалик осон эмаслигини тушунамиз. Шунинг учун биз бу масалани ҳал қилиш учун қўлимиздан келганича ҳаракат қилмоқдамиз”, деди у. Ориф Хўжазода бугунги кунга қадар 519,9 км аниқланганини таъкидлади. “Бундан кейин ҳам чегарани делимитация ва демаркация қилиш билан боғлиқ барча масалаларни ҳал этиш бўйича ишлар доимий равишда олиб борилади”, — дея қўшимча қилди давлат қўмитаси раҳбари.

Турли манбаларда Тожикистон ва Қирғизистон ўртасидаги чегара чизиғининг узунлиги турлича – 970 дан 987 км гача берилган. Тожикистон президенти Имомали Раҳмон жорий йилнинг апрель ойида Исфара шаҳрига қилган иш сафари чоғида 2002 йилдан буён “икки давлат ўртасидаги 987 километрлик чегаранинг 663,7 километри, яъни чегара чизиғининг 68,4 фоизи аниқланганини маълум қилган эди. "Қирғизистон Республикаси Президенти Садир Жапаров эса ўзининг Facebook саҳифасида Қирғизистон ва Тожикистон ўртасидаги умумий чегаранинг умумий узунлиги 972 км, шундан 664 кми келишилганини ёзди. Ориф Хўжазодага кўра, чегара тўлиқ аниқланмагунча, аниқ рақамларни айтиб бўлмайди.

Тожик-қирғиз чегарасидаги вазият оғирлигича қолмоқда, бу биринчи навбатда томонларнинг ён беришга тайёр эмаслиги билан боғлиқ, дейди минтақавий таҳлилчилар. Негматулло Мирсаидов, хусусан, Тожикистон ва Қирғизистон ўртасидаги муносабатлардаги чегара масаласи анчадан бери сиёсий тус олган, деб ҳисоблайди. “Мавжуд вазият ҳақида гапирадиган бўлсак, томонлар ўтган йилги можаро ва бу йилги воқеалардан сўнг чегара масалаларини тинч йўл билан ҳал қилиш мумкин, деган хулосага келгани аён бўлади. Ўйлайманки, Қирғизистон расмийлари ён беришлари кераклигини англаб етди”, - дейди таҳлилчи.

Айни вақтда Қирғизистон Республикаси Президенти Садир Жапаров 21 июль куни Чўлпон-Ота шаҳрида Марказий Осиё давлатлари раҳбарларининг Маслаҳат учрашуви бўлиб ўтган, хусусан, Ўзбекистон ва Тожикистон билан чегараларни делимитация қилиш бўйича ишлар давом этаётганини таъкидлади. “Таъкидламоқчиманки, биз сиёсий ирода кўрсатдик ва бу чегараларни тинчлик ва фаровонлик ҳудудига айлантириш, Фарғона водийсини чинакам воҳага айлантириш учун қўлимиздан келганини қиламиз, – деди Жапаров.

Душанбе ва Бишкек одатда чегарадаги можароларда бир-бирини айблайди. Қўшни давлатлар чегарасидаги энг йирик қуролли тўқнашув 2021 йил апрель ойи охирида содир бўлган.

XS
SM
MD
LG