“Исломий давлат” жангариларига турмушга чиққан россиялик аёллар ҳақидаги бу спектакль Россияда тақиқлаб қўйилган.
Уни саҳналаштирган драматург Светлана Петрийчук ва режиссёр Евгения Берковичлар 5 май куни Москва шаҳар Замоскворецк суди томонидан “терроризмни ёқлашда” айбланди ва икки ойга ҳибсга олинганди.
“Илҳом” театри режиссёри Максим Фадеевнинг айтишича, бу спектаклни у Светлана Петрийчук ва режиссёр Евгения Беркович билан бирдамлик рамзи сифатида саҳналаштирган.
“Женя ва Светанинг иккита “Олтин ниқоб” мукофотини олган спектакли учун терроризмни ёқлаганликда айбланиб, ҳибсга олинганини эшитиб шокка тушдим. Умуман Россияда сўнгги пайтларда бўлаётган воқеалар манзарасида икки истеъдодли аёлнинг санъат асари учун қамалиши менимча қонунсизликни бир кўриниши”, - дейди Фадеев.
“Илҳом” театри россиялик режиссёр Евгения Беркович билан азалий дўстлик ришталарига эга.
Тошкентлик режиссёр Беркович билан ҳамкорликда “Геркулеснинг тўртинчи жасорати” спектаклини саҳналаштирган.
“Биз шу спектаклни бу ерда томошабинларга намойиш этишга қарор қилдик Мақсад Женя ва Светани қўллаб- қувватлаш эди”, - дейди Фадеев.
"Финист-Сарлочин" спектакли "СОСО қизлари" мустақил театрининг лойиҳаси бўлиб, у тарғиботга берилиб, "радикал исломий жангариларга турмушга чиқишга" ва Сурияга кетишга қарор қилган аёллар ҳақида.
Светлана Петрийчук спектакли ижтимоий тармоқлар орқали жиҳодчилар билан танишиб Сурияга кетган рус аёлларининг ҳақиқий ҳикояларига асосланган.
2019 йилда премьераси бўлган спектакль 2022 йилда “Олтин ниқоб”нинг икки номинацияси бўйича мукофот олди. Беркович энг яхши режиссёр номинациясида ғолиб бўлди. Икки режиссёрнинг ҳибсга олиниши таниқли санъаткорлар ва маданият арбоблари томонидан қораланмоқда. Улар фикрича, икки россиялик санъатчига қарши очилган иш "жоҳиллик намунаси”.
Ўтган йили Россия қуролли кучлари Украинага бостириб кирганидан кейин Москва сўз эркинлигига босимни кучайтирди.
“Финист- Сарлочин” спектаклининг мутолааси қўшни Қозоғистонда, Олмаотадаги “АРТ ва ШОК” театрида ҳам намойиш этилмоқда.
Театр репертуарда Светлана Петрийчукнинг "Финист-Сарлочин" спектаклидан ташқари "Мушкетёрлар" ва “Ҳамма нарсага Вайнштейн айбдор” спектаклллари ҳам бор.
Ўзбекистондаги ўзига хос маданият ва ҳурфикрлилик маркази бўлган театр халқаро фестивалларда Ўзбекистон санъатини тақдим қилиб келади.
Ўтган йил сентябрь ойида “Илҳом” театрида “Хилватдаги қизлар” спектакли уни бекор қилиш уринишларига қарамай кечикиш билан бўлса ҳам намойиш этилди.
Спектаклда Афғонистонда 2021 йил августида ҳукумат Толибон қўлига ўтганидан кейин даҳшатли аҳволга тушган аëллар қисмати ҳақида ҳикоя қилинади.
Ўзбекистон Театр арбоблари уюшмаси спектакль Афғонистон ва Ўзбекистон ўртасидаги алоқаларга путур етказиши мумкинлигини айтиб, ИИБ ва Миллий гвардияга сценарийни ўрганиб чиқишни сўраб хат ёзган эди.
Ушбу хат ортидан спектаклнинг 10 сентябрь кунига белгиланган премьераси қолдирилди.
Cпектаклнинг тақиққа учраши тармоқларда муҳокамаларга сабаб бўлгач масалага Ўзбекистон Адлия вазирлиги аралашди.
Вазирлик Ўзбекистон Театр арбоблари уюшмасининг хатини қонуний кучга эга эмас деб топди, уюшма қонунчиликни бузди дея, давлат ташкилотларига юборган хатини ижродан чақириб олиш ҳақида кўрсатма берди.
Театр жамоаси буни жаҳолат устидан эришилган ғалаба деб атаган. "Илҳом" театри ходимларига кўра, Россияда тақиқланган "Финист-Сарлочин" спектакли ўқилишига "тепадан эътироз бўлмаган".