“Хитой-Қирғизистон-Ўзбекистон” темир йўлининг қурилиши Қирғизистон ташқи қарзини оширмайди. Бу ҳақда Қирғизистон Вазирлар Маҳкамаси раҳбари Ақилбек Жапаровга Жўғўрқу Кенеш мажлисида айтган.
Ақилбек Жапаров депутатларга темир йўлга оид Ўзбекистон, Хитой ва Қирғизистон ҳукуматлари ўртасидаги битимни бирваракайига уч ўқишда маъқуллаб бергани учун ўз миннатдорчилигини билдирган.
Депутатлар битимни 19 июнь куни маъқуллаган эди.
“Ушбу темир йўл бизни боши берк кўчадан транзит мамлакатига айлантиради. Биз юк ташишдан фойда кўра бошлаймиз. Ҳисоб-китобларга кўра, бу темир йўлда йилига 7 миллион тоннадан 13-15 миллион тоннагача юк ташилади. Аммо бизнинг фойдамиз бу билан чекланмайди. Биз қисқа йўл орқали океанга чиқиш ва Яқин Шарқ ва Европа мамлакатлари билан савдо алоқаларини йўлга қўйиш имконига эга бўламиз. [...] Хитой-Қирғизистон-Ўзбекистон темир йўли ва Қамбарота ГЭС ташқи қарзимизни оширмайди. Бу икки йирик лойиҳа ўзини ўзи қоплайдиган тижорат лойиҳаларидир”, — деди Жапаров.
Битимга мувофиқ, Қирғизистон, Хитой ва Ўзбекистон темир йўл лойиҳасини амалга ошириш учун Қўшма лойиҳавий компания (ҚЛК) тузишади. ҚПК фаолиятини таъминлаш учун устав капиталидаги улушлар уч мамлакат ўртасида тақсимланади: улушнинг 51 фоизи Хитойга, 24,5 фоиздан эса Қирғизистон билан Ўзбекистонга тегади.
Шартномада темир йўл йўналиши “Қашғар - Тўруғарт - Мақмал - Жалолобод - Андижон” шаклида кўрсатилган.
Аввалроқ лойиҳа 4,7 миллаирд долларга баҳоланаётгани, ундан 2 миллиард 350 миллион долларини кредит сифатида ҚЛК олиши маълум бўлган. Қолган сумма эса уч мамлакатнинг ҳар бир томонидан киритилади.
Қирғизистон Вазирлар Маҳкамаси раҳбари Ақилбек Жапаровга кўра, темир йўл қурилишини 2024 йил августиданоқ бошлаш режаланган.
"Қурилаётган Хитой-Қирғизистон-Ўзбекистон темир йўли ва Қамбарота ГЭСи ўзини ўзи қоплайдиган тижорат лойиҳалардир”, — деди Қирғизистон Вазирлар Маҳкамаси раҳбари.