Тошкент вилоят суди 4 сентябрь куни Севара Шайдуллаевага нисбатан “Ўзбекистон конституциявий тузумини ағдаришга чақирувчи материалларни атайин сақлаш ва тарқатиш” айблови билан тайинланган 30 ойлик шартли озодликдан маҳрум қилиш жазосини ўз кучида қолдириш тўғрисида ҳукм чиқарди.

Шайдуллаевага комендантлик соатига риоя қилиш, оммавий тадбирларда қатнашмаслик, Тошкент вилоятидан рухсатсиз чиқмаслик талаб қилинган.

HRWнинг Марказий Осиё бўйича тадқиқотчиси Мира Риттманн ўз баёнотида Севара Шайдуллаеванинг аввалги президент иштирокидаги видеони тарқатгани учун судга тортилишини танқид қилди.

“Видео мазмуни Ўзбекистон расмийлари учун ёқимсиз бўлса ҳам, 33 йиллик видеода тарихий нутқ акс этган”, дея билдирди Риттман хоним.

Қайд этилган видеода Ислом Каримов 1991 йилнинг декабрь ойида Наманган шаҳрида Ўзбекистон Исломий Ҳаракатининг бўлажак раҳбари Тоҳир Йўлдош билан ёнма-ён тургани кўринади.

Қарийб 33 аввалги Наманган воқеаларида бир гуруҳ исломчилар давлат идораларини эгаллаб олиб, исломий давлат тузишни талаб қилиб чиқишган, Каримов улар билан учрашиб, талабларини бажаришга ваъда берган.

Ўтган асрнинг 90-йиллари охиридан бошлаб Каримов ҳукумати диндорларга қарши чекловларни кучайтирган ва бу ҳолат 2016 йилда Каримов вафот этгунига қадар давом этган.

HRW вакиллари қаноатича, диний эътиқод ва сўз эркинлигига нисбатан жиддий чекловлар амалдаги президент Шавкат Мирзиёев маъмурияти даврида ҳам ўз кучида қолмоқда.

“Ўттиз йил олдин бўлган воқеалар акс этган видеони тарқатиш жиноят сифатида кўрилмаслиги керак. Ўзбекистон ҳукумати Шайдуллаевага чиқарилган ҳукмни дарҳол бекор қилиши ва унга қўйилган барча чекловларни олиб ташлаши керак”, дея таъкидлаган Мира Риттманн.

Севара Шайдуллаевага нисбатан чиқарилган ҳукм юзасидан мулоҳаза билдирган ўзбекистонлик ҳуқуқ фаоллари аввалроқ Озодликка, агар бу аёл ҳақиқатан айбдор бўлса, бу видеодан кадрлар намойиш қилган Ўзбекистон телерадиокомпанияси телеканалларини ҳам жавобгарликка тортиш лозимлигини айтишган эди.

“Агар бу материалда конституцион тузумни ағдаришга қаратилган чақириқлар бўлиб, видеоконтент экстремистик деб топилган бўлса, ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари каналлар устидан худди шу тартибда жиноят иши қўзғаши керак бўлади”, деган эди хусусан Ўзбекистон инсон ҳуқуқлари “Эзгулик” жамияти Абдураҳмон Ташанов.