Өлкөнүн каржы министри Файзиддин Каххорзоданын айтымында, кеп мамлекеттик "Барки Точик" энергохолдинги, "Тажик алюминий" ишканасы, "Тажик эйр" улуттук авиакомпаниясы, "Тажиктрансгаз" жана "Алюминсохтмон" ишканалары жөнүндө болууда. "Чыгашалуу ишканалардын тизмесинде "Рогун ГЭСи" акционердик коому да бар, бирок анын ишмердүүлүгүнө кошумча анализ жүргүзүү керек. Бирок бүгүнкү күндө колубузга тийген маалыматтар боюнча жогорудагы жети ишкана өткөн жылды чыгаша менен аяктады", – деди Каххорзода.
Министр аналитикалык иштер июнь-июль айларына чейин уланып, анын жыйынтыгында кыйла так маалыматтар болорун кошумчалады.
Эксперт Мирхусейн Назриев ишканалардын өткөн жылды чыгаша менен аяктаганын жемкорлукка байланыштырууда. "Энергетика тармагында иштеген ишканалардын чыгашалуу болушуна бир гана себеп бар – ал коррупция. Бул тармактагы компаниялардын айрымдары "Барки Точиктен" электр энергиясын жеңилдетилген баада алып, калкка жогорулатылган баада сатып жатышат", – деди ал.
2020-жылы Тажикстандын өкмөтү "Барки Точик" холдингинин 5 миллиард сомонилик (ошол кездеги курс боюнча 440 млн. доллар) карызын кечкен. Бирок көп өтпөй компаниянын карызы кайра көбөйүп, жүз миллиондогон сомониге жеткен.
Экономикалык өнүгүү жана соода министрлигинин маалыматына караганда, 2022-жылы Тажикстанда алюминий өндүрүшү 62 миң тоннаны түзгөн. Бул 2021-жылдагы көрсөткүчкө салыштырмалуу 2,5% көп. Ошондой эле өткөн жылы Тажикстан 140 миллион долларга 51 миң тонна алюминий экспорттогон.
"Барки Точик" өткөн жылы өлкөдө электр энергиясын өндүрүүнүн көлөмү 16 миллиард кВ/саатты түзүп, андан мурдагы жылга салыштырмалуу 360 миллион кВ/саатка көп болгонун билдирген.
Бул маалыматтар Каржы министрлигинин аталган эки компания жылды чыгаша менен аяктаганы тууралуу билдирүүсүнө каршы келүүдө.