Татаристон Олий суди Озодликнинг татар-бошқирд хизмати журналисти Алсу Курмашевани тергов изоляторида қолдирди.
Суд мажлиси 20 февраль куни видеоконференция тарзида ўтказилган.
Алсу Курмашеванинг адвокати соғлиғи сабабли эҳтиёт чорасини уй қамоғига алмаштиришни талаб қилган эди, бироқ суд бу талабни рад этган.
Журналист аёл Россия Жиноят кодексининг икки моддаси, аниқроғи, ўзини “хорижий агент” ўлароқ реестрга киритилиши учун ҳужжатлар тақдим этмаганликда ҳамда Россия армияси тўғрисида “фейк” тарқатганликда айбланмоқда. Иккинчи модда бўйича Алсуга Idel.Реалии таҳририяти томонидан 2022 йил кузида тақдимоти ўтказилган “Йўқолсин уруш. Украинага бостириб кирилишига қарши чиққан 40 нафар россияликнинг ҳикояси” (“Нет войне. 40 историй россиян, выступающих против вторжения в Украину”) китобини тарқатганлик айблови қўйилмоқда.
Алсу Курмашева АҚШ ва Россия фуқароси бўлиб ҳисобланади.
Алсу Курмашева қўлга олингунига қадар эри ва фарзандлари билан Чехиянинг Прага шаҳрида яшаган. У оилавий сабабларга кўра ўтган йилнинг май ойи ўрталарида бир неча кунга ўзи туғилиб ўсган Қозон шаҳрига борган.
Алсу 2023 йилнинг 2 июнь куни Россиядан учиб кетиш чоғида Қозон аэропортида куч ишлатар тузилмалар ходимлари томонидан қўлга олинган. Ундан АҚШ ва Россия паспортлари олиб қўйилган. Бир неча кундан кейин журналист аёлга қарши иккинчи фуқаролик ҳақида огоҳлантирмаганлик бўйича жиноят иши очишган. Алсудан мамлакатни тарк этмаслик ҳақида тилхат олишган. Бу иш тергови бир неча ойга чўзилган. Октябрь ойига келибгина Қозондаги суд уни айбдор деб топиб, 10 минг рубллик жарима тайин қилган.
Ҳукм эълон қилинганидан бир ҳафта ўтгач — 18 октябрь куни — журналист аёл қайта қўлга олинган. Бир неча кундан кейин суд Курмашевага нисбатан “ҳибсга олиш” эҳтиёт чорасини қўллаган. Яна бир ярим ойдан кейин — 2023 йилнинг 11 декабрида — тергов журналистга қарши “фейклар” тўғрисидаги модда бўйича янги айблов эълон қилган.
Алсунинг қўлга олиниши Канада, Чехия, Франция, Польша ва Швеция ҳукуматлари, ЕИнинг ташқи сиёсат бўйича мутасаддиси, Европа парламенти президенти, Европада хавфсизлик ва ҳамкорлик ташкилотининг (ЕХҲТ) ОАВ эркинлиги масалалари бўйича мутасаддиси ва БМТнинг Инсон ҳуқуқлари бўйича олий комиссари қоралаб чиққан. Европа кенгашининг журналистикани ҳимоя қилиш ва журналистлар хавфсизлигига кўмаклашиш платформаси Алсуни озод қилиш чақириғини ёйинлаган.
Инсон ҳуқуқлари ва матбуот эркинлиги бўйича халқаро ташкилотлар ҳам Алсунинг сиёсий сабабларга кўра қўлга олинишини қоралашиб, уни зудлик билан озод қилишга чақиришган. Улар орасида Amnesty International, Журналистларни ҳимоя қилиш қўмитаси, Freedom House, ПЕН-Америка, Чегара билмас мухбирлар, Халқаро журналистлар федерацияси ва Халқаро матбуот институти каби ташкилотлар бор.
Ўтган йилнинг 30 ноябрида “Сиёсий маҳбусларни қўллов. Мемориал” лойиҳаси Алсу Курмашевани сиёсий маҳбус, деб топган эди.
Алсу Курмашеванинг адвокати эҳтиёт чорасини уй қамоғига алмаштиришни талаб қилган эди.